نقش استراتژیک مدیران میانی در آینده سازمان‌ها: چالش‌ها، فرصت‌ها و مهارت‌های حیاتی برای بقا و رشد

مقالهٔ «آیندهٔ مدیریت میانی» منتشرشده در آوریل ۲۰۲۵ در هاروارد بیزینس ریویو، به بررسی تحولات نقش مدیران میانی در سازمان‌ها می‌پردازد. با وجود پیش‌بینی‌هایی مبنی بر کاهش نقش مدیران میانی، سهم آن‌ها در نیروی کار ایالات متحده از ۹٫۲٪ در سال ۱۹۸۳ به ۱۳٪ در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است.

(پادکست مقاله)

مقدمه: مدیریت میانی در لبه تغییرات بزرگ

مدیریت میانی سال‌هاست که موضوع بحث و پیش‌بینی‌های متناقض بوده است. عده‌ای آن را غیرضروری می‌دانند و عده‌ای آن را قلب تپنده سازمان‌ها.
در حالی که فناوری‌هایی مثل هوش مصنوعی (AI) و ساختارهای سازمانی تخت (Flat Organizations) به کاهش نیاز به لایه‌های میانی اشاره دارند، آمار واقعی خلاف این را نشان می‌دهد.

طبق آمار، سهم مدیران میانی در ایالات متحده از 9.2٪ در سال 1983 به 13٪ در سال 2022 افزایش یافته است.
اما گزارش‌های جدید، به‌ویژه از گارتنر (Gartner)، هشدار می‌دهند که ۲۰٪ از سازمان‌ها تا سال ۲۰۲۶ بیش از نیمی از موقعیت‌های مدیریتی میانی خود را حذف خواهند کرد.

تناقض بین آمار و آینده پیش‌بینی‌شده

• رشد واقعی تعداد مدیران میانی با وجود سال‌ها هشدار درباره حذف آن‌ها
• پیش‌بینی‌های جدی درباره کاهش این جایگاه‌ها به دلیل اتوماسیون و AI
• نارضایتی شغلی و فرسودگی که بسیاری از مدیران میانی امروز تجربه می‌کنند

چرا مدیران میانی همچنان برای سازمان‌ها حیاتی هستند؟

1- پل ارتباطی بین تیم‌های عملیاتی و مدیریت ارشد

مدیران میانی مهم‌ترین واسطه انتقال صدای مشتریان به مدیران ارشد هستند.

2- مربی و تسهیل‌کننده توسعه کارکنان

نقش مدیران میانی از ناظر صرف به مربی و توانمندساز تیم‌ها تغییر کرده است.
“نقش آن‌ها از نظارت به تسهیل‌گری و از مانیتورینگ به توسعه قابلیت‌ها تغییر یافته است.”

3- رهبری تحول دیجیتال

مدیران میانی اجراکنندگان واقعی تغییرات تکنولوژیک هستند، نه موانع آن.

چالش‌های بزرگ مدیریت میانی

• محول کردن وظایف تکراری و قابل اتوماسیون به این مدیران به جای تمرکز بر مهارت‌های انسانی
• کمبود آموزش‌های مهارت‌های نرم و ارتقای فنی
• معیارهای ارزیابی نامتناسب که نقش واقعی آن‌ها را نمی‌سنجد
• عدم توانمندسازی برای ایفای نقش به‌عنوان رهبران تغییر

نقش مدیران میانی در تحول دیجیتال

مدیران میانی عاملان اجرای استراتژی دیجیتال هستند.

آن‌ها باید بتوانند:

• از بالا به پایین استراتژی‌ها را اجرا و تیم‌ها را متقاعد کنند.
• از پایین به بالا نگرانی‌های کارکنان را به مدیریت منتقل کنند.
• میان بخش‌های مختلف هماهنگی ایجاد کنند.

مدیر آینده کیست؟

مدیر میانی آینده ترکیبی از همدلی، هوش هیجانی، مهارت‌های روانشناختی و توانمندی‌های فناورانه را در خود دارد.
او در برابر تبدیل شدن به یک عامل صرف برای سیستم‌های دیجیتال مقاومت می‌کند و بعد انسانی را در تحولات سازمانی زنده نگه می‌دارد.

آیا باید مدیریت میانی حذف شود؟

برخی شرکت‌ها مثل Zappos و Valve تلاش کردند بدون مدیریت میانی کار کنند، اما با مشکلات جدی مانند سردرگمی، عدم هماهنگی و کاهش کارایی مواجه شدند.
“در نهایت شاید حق با پیتر دراکر باشد: ما به مدیران میانی نیاز داریم، اما به تعداد کمتر و با نقش‌های متحول‌شده.”

نتیجه‌گیری: آینده‌ای هوشمندانه برای مدیریت میانی

مدیران میانی اگرچه در معرض تغییرات شدید قرار دارند، اما حذف کامل آن‌ها نه‌تنها مفید نیست، بلکه مضر است.
آن‌ها باید مهارت‌های خود را بازتعریف کنند و به عنوان رهبران تحول و تسهیل‌کنندگان موفقیت سازمان‌ها عمل کنند.

برای مطالعهٔ کامل مقاله، به لینک زیر مراجعه کنید:

What’s the Future of Middle Management? – Harvard Business Review